ระบบการปลูกพืชโดยไม่ใช้ดิน
1. การปลูกพืชในสารละลายธาตุอาหาร
(water
culture)
ได้รับความนิยมมากกว่าประเภทอื่น ๆ รากของพืชจะจุ่มแช่อยู่ในสารละลายโดยตรง
และรากพืช สามารถทำหน้าที่ได้ 2 อย่างพร้อมกัน คือ
ดูดอาหารและออกซิเจน วิธีการปลูกพืชในสารละลายธาตุอาหาร สามารถแบ่งได้
1.1 การให้สารละลายไหลผ่านรากพืชเป็นน้ำบาง ๆ (Nutrient
Film Technique : NFT)
1.2
การให้สารละลายไหลผ่านรากพืชอย่างต่อเนื่อง (Deep
Flow Technique : DFT)
1.3 ระบบดีอาร์เอฟ (Dynamic Root Floating : DRF)
1.4 ระบบดีอาร์เอฟที
(Dynamic Root Floating Technique:
DRFT)
3. ปลูกให้รากลอยอยู่กลางอากาศ (Aeroponics)ได้รับธาตุอาหารและความชื้นโดยการฉีดฝอยไปที่ราก รูปร่างของระบบนี้ เช่น
กล่องสี่เหลี่ยม กระโจมสามเหลี่ยม เป็นต้น ระบบนี้เหมาะกับพืชต้นเตี้ย ถ้าเป็นพืชต้นสูงต้องมีการค้ำยันหรือใช้เชือกยึด
ระบบนี้เหมาะสำหรับงานวิจัยปัจจัยต่าง ๆ ที่มีผลต่อการเจริญเติบโตปลูกลงบน
ปัจจัยของการปลูกพืชโดยไม่ใช้ดิน
ปัจจัยที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตของพืช
แบ่งออกเป็น
2 ประเภทคือ
1. ปัจจัยที่มาจากภายในพืช ได้แก่ พันธุกรรม (genetic) ของพืช
2. ปัจจัยที่มาจากภายนอกพืช ได้แก่ สภาพแวดล้อม (environment)
ปัจจัยทั้งสอง ประเภทนี้มีส่วนร่วมกันและสนับสนุนซึ่งกันและกันในการกำหนดการเจริญเติบโตของพืช กล่าวคือ พันธุกรรมเป็นสิ่งที่ควบคุมให้พืชแต่ละชนิดแต่ละพันธุ์มีลักษณะแตกต่างกัน โดยพันธุกรรมเป็นตัวกำหนดขอบเขตสูงสุดหรือศักย์ (potential) ที่จะเป็นไปได้ ส่วนสภาพแวดล้อมต่าง ๆ จะเป็นตัวควบคุมความสามารถในการแสดงออกของพันธุกรรมในรูปของการเจริญเติบโต และการให้ผลผลิต เช่น ในกรณีที่พืชมีพันธุกรรมที่ให้ผลผลิตสูง หากนำมาปลูกในบริเวณที่มีสภาพแวดล้อมไม่เหมาะสม พืชจะไม่สามารถให้ผลผลิตสูงสุดเต็มขีดความสามารถในการให้ผลผลิตของพืชได้ เพราะสภาพแวดล้อมควบคุมไม่ให้พันธุกรรมในพืชแสดงออกได้เต็มที่ แต่ถ้าปลูกในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมพืชจะให้ผลผลิตสูงสุดเต็มขีดความสามารถ ของพืช อย่างไรก็ตามพืชจะไม่สามารถให้ผลผลิตสูงเกินกว่าขีดความสามารถสูงสุดของพืช ได้ เนื่องจากพันธุกรรมได้แสดงออกเต็มขีดความสามารถหรือเต็มศักย์แล้ว อิทธิพลของแต่ละปัจจัยที่มีต่อการเจริญเติบโตของพืช
2. ปัจจัยที่มาจากภายนอกพืช ได้แก่ สภาพแวดล้อม (environment)
ปัจจัยทั้งสอง ประเภทนี้มีส่วนร่วมกันและสนับสนุนซึ่งกันและกันในการกำหนดการเจริญเติบโตของพืช กล่าวคือ พันธุกรรมเป็นสิ่งที่ควบคุมให้พืชแต่ละชนิดแต่ละพันธุ์มีลักษณะแตกต่างกัน โดยพันธุกรรมเป็นตัวกำหนดขอบเขตสูงสุดหรือศักย์ (potential) ที่จะเป็นไปได้ ส่วนสภาพแวดล้อมต่าง ๆ จะเป็นตัวควบคุมความสามารถในการแสดงออกของพันธุกรรมในรูปของการเจริญเติบโต และการให้ผลผลิต เช่น ในกรณีที่พืชมีพันธุกรรมที่ให้ผลผลิตสูง หากนำมาปลูกในบริเวณที่มีสภาพแวดล้อมไม่เหมาะสม พืชจะไม่สามารถให้ผลผลิตสูงสุดเต็มขีดความสามารถในการให้ผลผลิตของพืชได้ เพราะสภาพแวดล้อมควบคุมไม่ให้พันธุกรรมในพืชแสดงออกได้เต็มที่ แต่ถ้าปลูกในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมพืชจะให้ผลผลิตสูงสุดเต็มขีดความสามารถ ของพืช อย่างไรก็ตามพืชจะไม่สามารถให้ผลผลิตสูงเกินกว่าขีดความสามารถสูงสุดของพืช ได้ เนื่องจากพันธุกรรมได้แสดงออกเต็มขีดความสามารถหรือเต็มศักย์แล้ว อิทธิพลของแต่ละปัจจัยที่มีต่อการเจริญเติบโตของพืช
